სიყვარული ლიტერატურაში ყველაზე ამაღლებული თემაა, რომელიც საუკუნეების განმავლობაში შთაგონებად უქცევია მწერლებსა და პოეტებს..
ძველ ტექსტებში ეს გრძნობა წარმოჩენილია მრავალი პერსპექტივიდან და ასახავს, როგორც მიწიერ, ისე სულიერ სიყვარულს..
ამ ბლოგში რამდენიმე მათგანი გამოვყოთ და უფრო ახლოდან შევხედოთ თითოეულს..
„ილიადა“ და „ოდისეა“ – ჰომეროსი
ჰომეროსის ეპოსები, „ილიადა“ და „ოდისეა,“ ლიტერატურის პირველი შედევრებია, სადაც სიყვარული მნიშვნელოვან როლს თამაშობს.. „ილიადაში“ ელენესა და პარისის ურთიერთობა ტრაგიკული მოვლენების გამომწვევია და ტროას ომს იწყებს.. ეს სიყვარული იმდენად ძლიერია, რომ ქვეყნები და იმპერიები მას მსხვერპლად ეწირება.. თავის მხრივ, „ოდისეაში“ პენელოპესა და ოდისევსის ერთგული სიყვარული უკვდავია, მათ შორის გაჩენილი მანძილისა და დაბრკოლებების მიუხედავად.. პენელოპეს ნდობა და ერთგულება ქმნის დაუვიწყარ ისტორიას, რომელიც სიყვარულისა და ერთგულების სიმბოლოდ რჩება..
„ღვთაებრივი კომედია“ – დანტე ალიგიერი
დანტეს „ღვთაებრივი კომედია“ არის შუა საუკუნეების ლიტერატურის განუმეორებელი ნაწარმოები, სადაც მთავარი გმირი თავის სიყვარულს, ბეატრიჩეს, ეძებს.. დანტესთვის ეს სიყვარული არა მხოლოდ მიწიერი გრძნობაა, არამედ სულიერი ძალაა, რომელიც მის სულს სინათლისკენ და სისუფთავისკენ მიმართავს.. ბეატრიჩესადმი სიყვარული ეხმარება დანტეს საკუთარი ცოდვების გაცნობიერებასა და სულიერ გარდაქმნაში, რაც სიყვარულის ფილოსოფიურ და რელიგიურ დატვირთვას უსვამს ხაზს..
„მეფე არტურის ლეგენდები“
მეფე არტურის ლეგენდებში, რაინდული სიყვარული და ღირსება განუზომელ ადგილს იკავებს.. ლეგენდარული სიყვარული ლანსელოტსა და გვინევრას შორის ერთდროულად ვნებიანი და ტრაგიკულია, რადგან მათი გრძნობები წინააღმდეგობაში მოდის ვალდებულებასთან და ზნეობასთან.. ეს სიყვარული მათთვის მორალურ განსაცდელად იქცევა, რაც ამ სიუჟეტს არაჩვეულებრივ ტრაგიკულ სიღრმეს ანიჭებს.. აქ სიყვარული დაუმორჩილებელ ძალად გვევლინება, რომელიც მთავარ გმირებს არ აძლევს არც სიმშვიდეს და არც მშვიდობას..
„ანტიგონე“ – სოფოკლე
სოფოკლეს ტრაგედიაში „ანტიგონე“ სიყვარულს დრამატული და ტრაგიკული ფორმით ვხვდებით.. ანტიგონეს სიყვარული ძმისადმი არის ერთგულების, მოვალეობისა და ოჯახის პრინციპების დაცვა, რაც მას მთელი საზოგადოების წინააღმდეგ აყენებს.. აქ სიყვარული გმირობაა, რომელმაც საბოლოოდ ტრაგიკული ფინალი მოუტანა მას.. ეს ნაწარმოები გვახსენებს, რომ სიყვარული არ არის მხოლოდ რომანტიკული ურთიერთობა, არამედ ასევე მოვალეობასა და სამართლიანობისადმი ერთგულებაა..
„ვეფხისტყაოსანი“ – შოთა რუსთაველი
შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსანი“ ქართულ ლიტერატურაში სიყვარულის თემის განსაკუთრებული ნიმუშია.. ტარიელსა და ნესტანს შორის სიყვარული სრულყოფილი ჰარმონიის, იდეალური ერთგულებისა და ჭეშმარიტი ერთგულების სახეა.. ტარიელის ვნება და თავდადება, რომელიც მას ნებისმიერი დაბრკოლების გადალახვაში ეხმარება, უზენაესი სიყვარულის სიმბოლოა, რომელიც სიცოცხლეს აზრს აძლევს.. ეს არის გრძნობა, რომელიც გმირს არა მხოლოდ სიყვარულისკენ, არამედ გმირული ქმედებებისკენაც უბიძგებს..
მართალია რთულია მოკლედ ამ დიად შედევრზე საუბარი, თუმცა ვრცლად შემდეგ ბლოგში ვისაუბრებ..
საბოლოოდ, ამ ტექსტებში სიყვარული წარმოჩენილია როგორც ერთდროულად ძალა, სისუსტე, განწმენდაც და იმედიც..
ძველი ლიტერატურა სიყვარულს იმ ძალით წარმოაჩენს, რომელსაც არაერთი რამის ძალა შესწევს.. სწორედ ეს გვახსენებს მის განუმეორებელ მნიშვნელობას ადამიანის ცხოვრებაში..
ნინო კიზირია 🌸